وسواس شستشو يكي از انواع رايج وسواس‌ها است. بيماران درگير با اين نوع‌وسواس هميشه احساس مي‌كنند كه همه چيز در اطراف آنها كثيف است؛ و بايد آن را تميز كنند. در واقع مي‌توانيم بگوييم وسواس شستشو به‌نوعي فوبيا يا ترس مرضي از ميكروب‌ها نيز تعريف مي‌شود. مشكلات فيزيولوژيك، شرايط زندگي و تجربه‌هايي كه هركدام از ما داشته‌ايم تأثير بسياري در ابتلا به اين بيماري دارند. اما صرف‌نظر از اينكه شما به چه دليل دچار وسواس شستشو شده باشيد اين بيماري تأثير بسياري روي زندگي خود و اطرافيانتان خواهد داشت. به‌علاوه وسواس‌ها به‌خودي‌خود درمان نمي‌شوند. پس حتما اطلاعات خود را راجع به اين بيماري و راه‌هاي ممكن براي درمان آن بالاتر ببريد. براي دريافت مشاوره وسواس كليك كنيد.

منبع: وسواس شستشو | علائم ، علل و درمان وسواس شستشو

وسواس شستشو

به‌طوركلي وسواس به افكاري گفته‌مي‌شود كه ناخواسته و بدون اينكه كنترلي روي آن داشته باشيد در ذهن شما تكرار مي‌شوند. گاهي اوقات اين افكار چنان اضطرابي را در فرد ايجاد مي‌كنند كه او سعي مي‌كند تا با استفاده از برخي رفتارها اضطراب خودش را كم كند. وسواس شستشو نيز يكي از انواع اين بيماري است. كساني كه درگير وسواس شستشو هستند هميشه فكر مي‌كنند كه محيط اطراف آنها آلوده است. و به همين خاطر مرتباً در حال‌شستن همه چيز هستند. اما نكته مهم اين‌است كه از نظر آن‌ها شستشو باعث تميزشدن محيط نخواهدشد و بازهم آن را كثيف مي‌دانند. در نتيجه به رفتار خود ادامه خواهند داد.

تفاوت وسواس شستشو با تميزي

تميزي ويژگي است كه همه ما آن را مي‌پسنديم. حتي بسياري از اوقات توجه به نظافت يك موضوع مهم در بررسي سلامت روحي و رواني افراد است. اما توجه به تميزي هم مثل هر موضوع ديگري اگر از حد خود فراتربرود تبديل به يك بيماري خواهد شد. به همين خاطر بسيار مهم‌است كه ما تفاوت‌هاي يك رفتار نرمال و اختلال وسواس شستشو را بدانيم.

در درجه اول اين نكته را در نظر داشته‌باشيد كه تشخيص قطعي اينكه يك نفر دچار وسواس شده صرفاً برعهده روان‌شناس متخصص است. پس از زدن برچسب به ديگران خودداري كنيد. و اگر نشانه‌هاي وسواس را در خود يا اطرافيان مي‌بينيد اين موضوع را با يك مشاور در ميان بگذاريد. از مهم‌ترين نكاتي كه اهميت‌دادن به نظافت را از وسواس شستشو جدا مي‌كند عبارتند از:

• بيمار وسواسي با وجود تميزكردن دست‌ها و محيط اطراف بازهم فكر مي‌كند كه آنها كثيف هستند.
• بيمار وسواسي بخش مهمي از ساعات خود در طول روز را مشغول نظافت كردن محيط و يا فكركردن به اين مسئله است.
• شدت اهميت‌دادن به نظافت در بيمار وسواسي به‌اندازه‌اي است كه احساسات منفي در او ايجاد كرده و يا توانايي‌اش براي فعاليت مفيد در محيط را كاهش مي‌دهد.

براي آشنايي با علائم وسواس فكري كليك كنيد.

نشانه هاي وسواس شستشو

اهميت بيش از حد به تميزي

بيماران درگير با وسواس شستشو بيشتر ساعت خود در طول روز را صرف شستن دست، بدن، لباس‌ها و وسايل خانه مي‌كنند. آن‌ها به‌شدت از ميكروب و بيمارشدن مي‌ترسند. و همين موضوع باعث‌مي‌شود تا تميزي اولويت اول آنها در زندگي باشد.

رفتارهاي تشريفاتي

نظافت و شستشو در اين افراد آداب خاص خودش را دارد. براي مثال ممكن‌است آن‌ها با ترتيب خاصي قسمت‌هاي مختلف بدن را بشويند. يا قانون‌هاي ديگري براي تميزكردن همه چيز داشته باشند. اهميت اين قانون‌ها به قدري‌است كه اگر فرد در يك مرحله از آنها اشتباه كند. دچار اضطراب خيلي شديدي‌شده و همه اين مراسم را مجدداً از ابتدا شروع خواهد كرد.

توجه به نظافت محيطي خاص

شايد تصوركنيد كه افراد مبتلا به وسواس شستشو هميشه مرتب و تميز هستند. اما نكته اين‌است كه توجه آن‌ها به نظافت و آلودگي ممكن‌است معطوف به محيط يا شرايط خاصي باشد. به‌عنوان مثال فرد احتمالا زمان زيادي را صرف مرتب‌كردن و تميزكردن اتاقش كند. اما حمام خانه كاملاً كثيف باشد و هيچ توجهي به نظافت آن مكان نداشته باشد. بنابراين فرد مبتلا به وسواس شستشو مي‌داندكه باور غيرمنطقي دارد اما‌نمي‌تواند از آن جلوگيري كند.

باور به بيماري

معمولاً كساني كه دچار وسواس مي‌شوند قبول‌دارند كه بيمار هستند. آنها خودشان نيز از افكار و رفتارهايي كه دارند خسته مي‌شوند. بااين‌حال نكته اينجاست كه نمي‌توانند از اين رفتارها دست بردارند. كنارگذاشتن اين عادت‌ها باعث بروز چنان اضطرابي در فرد مي‌شود كه تحملش بسيار سخت يا حتي غيرممكن خواهد بود.

علل وسواس شستشو

تاكنون علت واضح و مشخصي براي وسواس شستشو پيدا نشده است. در واقع مي‌توان گفت مجموع عوامل زيستي – رواني – اجتماعي باعث ايجاد اين بيماري مي‌شود. آمارها نشان مي‌دهد كه اگر يك نفر از اعضاي خانواده به انواع مختلف وسواس مبتلا باشد احتمال اينكه فرد ديگري هم در آن خانواده مبتلا شود افزايش پيدا مي‌كند. اين مسئله مي‌تواند نشان‌دهنده ژنتيكي بودن اين اختلال باشد. علاوه بر اين مسائلي مثل سبك تربيتي والدين، باورها و عقايد فردي و همين‌طور محيط اجتماعي نيز مي‌توانند باعث ايجاد وسواس در فرد بشوند.

درمان وسواس شستشو

خبر خوب راجع به همه انواع وسواس و همين‌طور وسواس شستشو اين است كه اين بيماري قابل‌درمان است. اگرچه عواملي مثل شدت بيماري و طول مدتي كه شما درگير آن بوده‌ايد روي روند بهبودي تأثير خواهند گذاشت بااين‌حال يادتان باشد كه تنها راه براي رها شدن از افكار و رفتار آزاردهنده‌اي كه داريد پيگيري درمان است. براي درمان اين بيماري نيز تنها يك راه وجود دارد. و آن مراجعه به متخصصين روان‌شناسي است. از جمله روش‌هاي درماني كه براي وسواس شستشو استفاده مي‌شود عبارتند از:

درمان‌هاي دارويي

از رايج‌ترين روش‌هاي درماني براي وسواس شستشو مي‌توان به دارودرماني اشاره كرد. براي درمان و كاهش علائم وسواس شستشو عمدتاً از داروهاي SSRI  مانند سرترالين، فلوكستين، پاروكستين و… استفاده مي‌شود. مصرف اين داروها در يك دوره درماني ۳ماهه مي‌تواند منجر به كاهش علائم شود‌. علاوه بر اين تحقيقات نشان داده است كه داروي كلوميپرامين تأثيرات قوي روي نشانه‌هاي وسواس دارد. به همين خاطر بسياري از متخصصان از اين دارو براي درمان وسواس استفاده مي‌كنند.

درمان‌هاي روان‌شناختي

اگرچه داروها تا حد زيادي علائم بيماري را از بين مي‌برند اما به خاطر داشته باشيد كه درمان اصلي و قطعي براي وسواس استفاده از روش‌هاي روان‌شناسي است. روان‌شناسان از روش‌هاي مختلفي براي درمان نشانه‌هاي وسواس استفاده مي‌كنند. اين روش‌ها در هر فرد باتوجه‌به دليل بيماري، ويژگي‌هاي شخصيتي و بسياري از مسائل ديگر مشخص مي‌شود.

درمان شناختي – رفتاري رايج‌ترين روشي است كه براي درمان وسواس از آن استفاده مي‌شود. در اين روش به فرد كمك مي‌شود تا افكار و باورهاي منفي خود را شناسايي كرده و تغيير بدهد. به‌علاوه رفتارهاي اشتباه وي نيز اصلاح شده و او رفتارهاي مناسب‌تري را ياد خواهد گرفت.

براي دريافت مشاوره در زمينه وسواس شستشو مي‌توانيد در ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02191002360 با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي آواژه تماس حاصل نماييد.

سؤالات متداول